Tablèu 1 : Alfabet fonetic Internacional (AFI)
Consonantas oclusivas
AFI
Exemple
Escotar
Oclusivas oralas
bilabialas
sorda
[p]
pera
sonòra
[b]
bana
bramar
dentalas
sorda
[t]
taula
atacar
sonòra
[d]
donar
velaras
sorda
[k]
color
pic
question
sonòra
[g]
gara
guitarra
Oclusivas nasalas
bilabiala
[m]
mala
lama
dentala
[n]
nas
piscina
palatala
[ɲ]
montanha (francés « gn » : peigne)
Mièjas oclusivas (africadas)
dentalas
sorda
[ts]
patz
sonòra
[dz]
tretze
palatalas
sorda
[ʧ]
chifra
sonòra
[dʒ]
imatge
Consonantas constrictivas
AFI
Exemple
Escotar
Medianas
bilabiala
sonòra
[β]
acabar
labiodentalas
sorda
[f]
fin
fe
sonòra
[v]
vila (alvernhàs, lemosin, provençal, vivaroalpenc)
dentala
sonòra
[ð]
badar
apicoalveolaras
sorda
[s]
saut
passa
nas
sonòra
[z]
pesar
realizar
prepalatalas
sorda
[ʃ]
shucar (gascon)
nàisher (gascon)
peish (gascon)
sonòra
[ʒ]
gerir
legir
velara
sonòra
[ɣ]
segar
laringala
[h]
haure (gascon)
gahar (gascon)
Mediana vibranta apicoalveolara
[r]
rata
ara
[rr]
burre
Mediana uvulara
[ʀ]
maridat
Lateralas
apicoalveolara
[l]
lama
color
palatala
[ʎ]
familha (cf. castilhan : « ll », calle)
Vocalas oralas
AFI
Exemple
Escotar
Palatalas non labialas
barradas
[i]
pic
país
[e]
esperar
obèrtas
[ɛ]
rèsta
[a]
blat
Palatalas labialas
barrada
[y]
pruna
lutz
mièja barrada
[ə]
taula (gascon)
Velaras labialas
barrada
[u]
poma
obèrta
[ɔ]
pòrta
Glides o mièjas-consonantas
AFI
Exemple
Escotar
Labiopalatala
[ɥ]
uèi
uei
Palatala
[j]
espiar
Labiovelara
[w]
uei (gascon)
Dins las transcripcions foneticas, balhadas entre croquets [ ], lo signe (') indica que la sillaba que seguís es tonica : taula ['tawlɔ]
