Tablèu 6 : Los signes diacritics
Los signes diacritics son cinc en occitan :
Signe
Foncion
Grafèma e AFI
Exemple
Transcripcion en AFI
Escotar
Accent grèu :
à è ò
à è ò
Indica que la vocala a un son obèrt.
à [a]
serà
[se'ra]
è [ɛ]
tèrra
['tɛrrɔ]
ò [ɔ]
pòrta
['pɔrtɔ]
Pòt indicar tanben que la vocala pòrta l'accent tonic quand correspond pas als principis generals de l'accentuacion.
fàcia
['fasjɔ]
Accent agut :
á é í ó ú
á é í ó ú
Sus las letras (e), (i), (o), (u), indica que la vocala pòrta l'accent tonic quand correspond pas als principis generals de l'accentuacion.
é [e]
espés
[es'pes]
í [i]
país
[pa'is]
ó [u]
curiós
[ky'rjus]
ú [y]
dessús
[de'sys]
Sus la letra á, en fin de mot, càmbia tanben la prononciacion dins d'unas variantas.
[ɔ] en lengadocian e vivaroaupenc
librariá
[libra'rjɔ]
[e] en provençal
[libra'rje]
Trèma :
ï ü
ï ü
Se bota sus ü e ï plaçadas après una vocala (a, e, o, u) per indicar que se pronóncian separadament, e atal mostrar qu'i a pas cap de diftong.
[i]
arcaïc
[arka'ik]
preïstoric
[preistu'rik]
[y]
flaüta
[fla'ytɔ]
reünion
[rey'nju]
Lo grop oï se pòt prononciar [ui] o [wi].
[ui]
Soïssa
[su'isɔ]
[wi]
['swisɔ]
Se pòt botar sus la (u) dels grops (gu) e (qu) : dins aqueste cas, se pronóncian :
[kw]
enqüera
[en'kwɛrɔ]
Aquí es facultatiu, alavetz a puslèu una valor pedagogica.
[gw]
lingüistic
[lingwis'tik]
Cedilha :
ç
ç
Se bota davant (a), (o), (u) o a la fin d'un mot per obtenir lo son [s].
[s]
biaça
['bjasɔ]
faiçon
[faj'su]
boçut
[bu'syt]
braç
[bras]
Punt interior :
n·h s·h
n·h s·h
Es una particularitat del gascon per evitar la formacion dels grops (nh) [ɲ] e (sh) [ʃ].
[nh]
in·hèrn
[in'hɛr]
[sh]
des·har
[des'ha]
Las letras majusculas gardan los signes diacritics per una lectura mai aisida : Àustria, Èva.
L'accent circonflèx existís pas en occitan.
